Podstawą wyceny spółek jest dogłębna analiza fundamentalna, wykorzystująca wiele różnych modeli wyceny, zarówno dla spółek notowanych na giełdzie, jak i nienotowanych. Ze względu na ograniczony dostęp do danych finansowych spółek, które nie są notowane na giełdzie, ich wycena jest o wiele bardziej skomplikowana.
Do podstawowych modeli wyceny spółek zaliczamy:
- wycenę na podstawie wartości księgowej,
- wycenę za pomocą zdyskontowanych przepływów pieniężnych,
- wycenę porównawczą oraz
- wycenę opcji rzeczywistych.
Wycena opcji rzeczywistych
Opcja rzeczywista (realna) to prawo (lecz nie obowiązek) do zmiany decyzji w zakresie projektu inwestycyjnego w sytuacji, gdy pojawiają się nowe informacje. Opcje rzeczywiste odzwierciedlają wszystkie działania spółki, w których osoby zarządzające mają prawo do podjęcia decyzji odnośnie dowolnego z jej elementów w przyszłości.
Wyróżnia się cztery podstawowe rodzaje opcji rzeczywistych:
- opcja zawieszenia inwestycji – odłożenie inwestycji w czasie bądź chwilowe wstrzymanie produkcji/świadczenia danej usługi,
- opcja ekspansji – zwiększenie skali planowanej inwestycji poprzez doinwestowanie,
- opcja zmiany – zmiana strategii produkcji/świadczenia usług lub kwestii planowanej inwestycji,
- opcja porzucenia – zmniejszenie skali inwestycji/działania bądź ich porzucenie.
Możliwości przedsiębiorstwa stanowią o jego wartości, a najlepszym modelem jego wyceny są opcje realne, które uwzględniają prawdopodobieństwo zrealizowania planów oraz funduszy, które mogą wygenerować.